مدل کسب و کار اصطلاحی است که اغلب برای توصیف مؤلفه های  کلیدی یک کسب و کار معین مورد استفاده قرار می‌گیرد .به ویژه در کسب و کار های الکترونیکی و تحقیقات مرتبط با کسب و کار از محبوبیت خاصی برخوردار است.

 

 

 

 

متقارن شدن توجه به مدل کسب و کار با ورود اینترنت به دنیای کسب و کار ،و اینکه حتی در اواخر سال 1990 مفهوم مدل کسب و کار تقریباً معادل کسب و کار الکترونیکی به کار برده شده است ، نشان دهنده‌ی عجین شدن این مفهوم با مفهوم تجارت الکترونیک می‌باشد و همین باعث اهمیت مدل کسب و کار شده است.کسب و کار الکترونیکی به عنوان یکی از زیرمجموعه های فناوری اطلاعات و ارتباطات رشد قابل توجهی را در چند سال اخیر تجربه نموده است،به طوری که رویکرد بیشتر موسسات تجاری در پذیرش و به‌کارگیری کسب و کار الکترونیکی در جهت ورود و کسب سهم بیشتری از بازارها و جذب مشتریان جدید موثر و کارا بوده است.از طرفی باید توجه داشت که تغییر بخش جدایی ناپذیر از کسب و کارهای جدید و محیط‌های متلاطم و در حال تغییر امروزی است و در دنیای رقابتی امروز هم راستا شدن با تغییرات و از جمله تغییرات فناوری ،تغییر قواعد و مقررات بازار به منظور بقا الزامی است،بنابراین نوآوری و تغییر در مدل‌های کسب و کار از ضروریات طراحی مدل‌های کسب و کار مناسب می‌باشد.(کین،2006)

 

 

 

 

در میان کسب و کار های موجود در سطح جهانی کتاب و فروش کتاب  یکی از کسب و کارهای مهم می‌باشد چرا که افراد هزینه‌ی قابل توجهی را صرف خرید کتب مورد علاقه‌ی خود می‌کنند.از طرفی با وقوع تحول فناوری اینترنت و ظهور شرکت‌هایی مانند آمازون در فضای مجازی ،خرده فروشان بزرگ و کوچک کتاب به تلاش و تکاپو افتادند تا بتوانند به طور موثری از این فناوری و مزایای آن بهره برند.رشد سریع و افزایش روز افزون استفاده از فناوری‌های رایانه ای و اینترنت این امکان را برای مؤسس‌ها چاپ و نشر کتاب فراهم نمودند تا فروشندگان و خریداران از طریق اینترنت و به شکلی بسیار موثرتر با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و اثر بخشی فرایند مبادله را بیش از پیش نمایند،از اینرو خرید اینترنتی را می توان یکی از تحولات مهم در کسب و کار فروش کتاب دانست.(ناتانیل استون،2008)

 

 

 

 

 

 

 

 

شیوه فروش کتاب در ایران اغلب به صورت سنتی و قدیمی است. چنانچه گاه دیده می‌شود که یک عنوان کتاب را دو کتاب‌فروشی در جنب یکدیگر عرضه می‌کنند، یک فروشنده از آن کتاب صدها جلد می‌فروشد، ولی کتاب‌فروشی همجوارش به زحمت ده جلد را به فروش می‌رساند. علت آن را می‌توان در نحوه برخورد، آشنایی با کسب وکار کتاب، میزان تخصص و اطلاع بنگاه نشر از کتاب،مشتریان،کانالهای توزیع ،هزینه ها و روشهای درآمدی  جست‌وجو کرد. صنعت نشر کتاب در جهان کنونی ابعاد کاملا متفاوتی دارد و فرمولهای تازه ای را هم پیدا می کند، زیرا می‌خواهد آن چیزی را که به جهت استفاده ی علاقمندان تولید می کند، به ارزان ترین و  سریعترین و البته با اطمینان علمی بالا به دست آن‌ها برساند.با توجه به مطالب ذکر شده ازاین رو تغیر الگوی کسب و کار یک بنگاه چاپ و نشر کتاب به منظور بالا بردن سودآوری و  رونق بازار از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.در این تحقیق در پی پاسخ به این سوال هستیم که :” چگونه می توان با توجه به  عناصر مدل کسب و کار موجود در تابلوی کسب و کار آستروالدر الگوی کسب و کار یک بنگاه چاپ و انتشارات کتاب را تغییر داد؟”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-2      هدف های تحقیق :

 

 

 

 

 

1-2-1   هدف اصلی:

 

 

 

 

 

دستیابی به الگوی تغییر مدل کسب وکار در یک بنگاه چاپ و انتشار کتاب .

 

 

 

 

 

 

 

 

1-2-2   اهداف فرعی:

 

 

 

 

 

1-تعیین مشتریان هدف بنگاه چاپ و انتشار کتاب.

 

 

 

 

2-تعیین موارد پیشنهاد ارزش به مشتریان بنگاه چاپ و انتشار کتاب.

 

 

 

 

3-شناسایی کانالهای توزیع (تکنولوژی مورد نیاز).

 

 

 

 

4-تعیین روابط با مشتریان در بنگاه چاپ و انتشار کتاب.

 

 

 

 

5-پیکربندی ارزش در بنگاه چاپ و انتشار کتاب.

 

 

 

 

6-شناسایی قابلیتهای اصلی لازم برای تغییر مدل کسب و کار بنگاه چاپ و نشر کتاب.

 

 

 

 

7-مشخص کردن شرکا و اتحادیه های کسب و کار.

 

 

 

 

8-تعیین ساختار هزینه در بنگاه چاپ و نشر کتاب.

 

 

 

 

9-مدل درآمدی بنگاه چاپ و نشر کتاب.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-3      اهمیت و ضرورت تحقیق :

 

 

 

 

 

الف)اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری

 

 

 

 

 

• مدل کسب و کار چارچوبی برای خلق پول و ثروت است. این چارچوب نشان می دهد که یک بنگاه چه مجموعه فعالیت هایی را، چگونه و در چه زمانی می باید انجام دهد تا مشتریان از آنچه که از بنگاه انتظار دارند بهره مند شوند و بنگاه نیز به سود دست یابد شیوه ای که شرکت، بنگاه یا سازمان برای تولید سود و سرپا نگه داشتن خود انتخاب می‌کند.

 

• در محیط پویا و در حال تغییر امروزی ، شرکت ها برای بقا و حفظ موقعیت خود ناچار به تغییر هستند. تغییر مدل کسب و کار مبتنی بر ‏مدیریت تغییر بر افزایش قابلیتها برای تغییر و یادگیری تاکید می کند.

 

• در بررسی مقالات و تحقیقاتی که تا کنون انجام شده است ،علیرغم موجود بودن مواردی راجع به طراحی مدل کسب و کار در زمینه ی خرده فروشی و آموزش الکترونیکی ،به بررسی طراحی مدل کسب و کار برای بنگاه چاپ و نشر کتاب از منظر تابلوی کسب و کار آستروالدر پرداخته نشده است و دربین مقالات و تحقیقات داخلی و خارجی موجود مورد مشابهی یافت نشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

ب) اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی

 

 

 

 

با توجه به رشد سریع و افزایش روز افزون استفاده از فناوری های رایانه ای و اینترنت که امکان خرید و فروش کتب الکترونیکی از طریق اینترنت را برای موسسات چاپ و نشر کتاب فراهم می آورد از اینرو در این تحقیق با عنوان طراحی الگوی تغییر مدل کسب و کار در یک بنگاه چاپ و انتشار کتاب بر آن هستیم تا ضمن بررسی مطالعه ی عوامل موثر به ارائه ی چارچوبی جهت ایجاد تحول و تغییر در این صنعت بپردازیم.

 

 

 

 

بنگاه های تجاری برای هماهنگ سازی خود با ابزارهای فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی و ارائه سرویس های بهتر و سریعتر به مشتریان خود باید مطالعات گسترده ای برای شناخت این ابزارها و ظرفیتهای قابل بهره برداری آنها در جهت سرویس دهی بهتر به مشتریان انجام دهند و سپس ساختار کسب و کار خود و مدل آن را بر اساس این ابزارها طراحی مجدد کنند.

 

 

 

 

Keen(2006)

 

 

 

 

(2008) Nathaniel

در راستای نظارت و ارزیابی سازمان همواره حجم انبوهی از داده ها و اطاعات مربوط به واحدهای وظیفه ای مختلف در قالب های گوناگون مانند گزارش ها، فایل های الکترونیکی، پایگاه های داده و غیره به دست می آید که این اطلاعات، معمولاً حجیم، بیش از اندازه زیاد و دارای پراکندگی و تنوع  هستند (سر ریز اطلاعاتی). این تعدد اقلام اطلاعاتی و پیچیدگی ترکیب آنها کار یک مدیر برای کشف، تحلیل عمیق، ایجاد گزارشات جدید و نهایتاً انجام مهم ترین وظیفه یک مدیر، یعنی  تصمیم گیری را مشکل می کند.

 

در سازمان ها با توجه به حجم داده های پراکنده، تصمیم گیری به این آسانی امکان پذیر نیست. برای تصمیم گیران سازمان، مقدار داده‌ای که باید در روز کاری مشاهده و تحلیل شود، بسیار چالش بر انگیز است. با باز شدن درهای  سازمان ها بر تعداد بی‌شمار مشتریان، شرکا و عرضه کنندگان، سازمان ها دیگر قادر به مدیریت با اطلاعات کم و ناقص نیستند. حجم وسیع اطلاعات و توزیع آن از طریق پخش گزارش های معمول دیگر پاسخ گوی نیاز سازمان ها نخواهد بود، چرا که این گزارش ها غالبا ایستا هستند و با توجه به ایستایی و حجم بسیار، باعث سردرگمی می شوند. بنابراین فرصت ها و تهدیدها نادیده گرفته شده یا بسیار دیر کشف می شوند و این موضوع باعث می شود که سازمان نتواند به حرکت سریع خود ادامه دهد.

 

راه حل این مشکل استفاده از داشبوردهای مدیریتی است که با انتخاب چند شاخص کلیدی اطلاعات پیچیده را در قالب نمودار و گراف به شکلی ساده و قابل فهم ارائه می کند.

 

شاخص‌های عملکردی کلیدی، معیارهای اندازه گیری مالی و غیر مالی هستند که به منظور تعیین کیفیت، نیل به اهداف و انعکاس عملکرد استراتژیک یک سازمان به کار برده می شوند. این شاخص‌ها به منظور ارزیابی موقعیت کنونی شرکت و تعیین راهکارهای مناسب برای هوشمند کردن کسب و کار استفاده می شوند.

 

داشبوردهای مدیریتی، سیستم های نرم افزاری هوش تجاری (BI) نوینی هستند که  به سازمان ها در جهت غنی‏سازی اهداف با استفاده از اطلاعات وتجزیه و تحلیل  آنها کمک می‏کنند.

 

هدف استخراج شاخص‌های کلیدی عملکرد از میان انبوه شاخص‌های عملکردی سازمان، بر اساس نظر خبرگان و روش های علمی است و در نهایت، طراحی سامانه ای که قادر به دریافت، ذخیره سازی و نمایش خروجی این شاخص‌ها در محیطی گرافیکی و ساده تحت عنوان داشبورد باشد.

 

 

1-3 اهداف پژوهش

 

برخی اهداف این پژوهش عبارتند از:

 

1 –  تجزیه و تحلیل ساختار و جریان اطلاعاتی سازمان (مطالعه موردی شرکت داده پردازی فن آوا ارائه دهنده خدمات فناوری اطلاعات)

 

 

2 –  استخراج شاخص‌های حیاتی عملکرد سازمان که انحراف در عملکرد هر یک از آنها موجب خسارات جدی ویا عدم حصول نتیجه مطلوب می گردد.

 

3 – ارائه مدلی ترکیبی از ابزار تصمیم گیری برای استخراج شاخص‌های کلیدی عملکرد.

 

4 – نمایش وضعیت کل سازمان در یک نگاه.

 

5 – کمک به تصمیم گیری سریعتر و بهتر مدیران سازمان.

 

6 – دسترسی سریع به اطلاعات سازمان.

 

7 – ایجاد سامانه ای برای ذخیره سوابق عمکرد سازمان.

 

8 – ایجاد امکان مقایسه وضعیت فعلی شرکت با بازه های زمانی دلخواه در گذشته.

 

1-4  پرسش های پژوهش

 

• یک چهارچوب مفهومی برای ایجاد یک سامانه مدیریت و نظارت سازمانی (داشبورد مدیریتی) باید دارای چه مؤلفه‌هایی باشد تا بتواند به گونه ای کاربردی به رفع نیازهای کاربران سازمان کمک کند؟.

 

• سامانه مدیریت و نظارت سازمانی به چه میزان می تواند در اصلاح فرایندهای موجود واتخاذ تصمیمات جدید کارایی داشته باشد؟

 

• مؤلفه‌های سازمانی تاثیر گذار بر کارایی داشبورد کدامند؟.

 

• آیا طراحی و اجرای داشبورد مدیریتی به تنهایی باعث افزایش کارایی و بهره وری در سازمان می گردد؟

 

• برای تاثیرگذاری داشبورد چه الزاماتی وجود دارد و چه فرایند هایی باید طراحی و اجرا شوند؟

 

• مهارت های فنی و رایانه ای و سواد اطلاعاتی مورد نیاز برای استفاده از سامانه داشبورد مدیریتی تا چه میزان باید باشد؟

 

• آیا داشبورد مدیرتی می تواند به اصلاح روند ها و فعالیت هایی که کارایی لازم را ندارند کمک کند؟

 

• آیا نیاز به یک سیستم پشتیبان تصمیم در کنار داشبورد مدیریتی وجود دارد؟

 

• آیا هوشمندی کسب و کار با داشبورد مدیریتی محقق می گردد یا نیاز به دیگر سیستم های اطلاعات مدیریت و انجام داده کاوی روی داده های دوره های مختلف وجود دارد؟

 

 

 

1-5  اهمیت و ضرورت پژوهش

 

امروزه با توجه به سرعت تغییرات محیطی و تغییرات فناوری و عوامل دیگر، آگاهی از آخرین وضعیت سازمان برای مدیران بسیار حیاتی تر از گذشته است و این سرعت واکنش به نا هنجاری ها و انحرافات در برنامه ها و عملکرد است که می تواند باعث رشد سازمان و جلوگیری از ایجاد خسارات مادی و معنوی بسیار گردد. لذا مدیران برای آگاهی از عملکرد سازمان خود نیاز به “سامانه های نظارت سازمانی (داشبورد مدیریتی)” دارند که بر اساس معیارها و شاخص‌های خاص آن سازمان و بر مبنای تحلیل درست آن سازمان ایجاد شده باشد.

 

Private Access Provider

 

European Foundation for Quality Management

 

Business intelligence

 

analytic hierarchy process

 

Balanced Scorecard

 

key performance indicator

کلیه واحدهایی که از نظر قانونی از هم جدا بوده و توسط جریان‌های مواد، اطلاعاتی و مالی به  منظور ساخت و فروش یک محصول به هم مرتبط می‌شوند،  شبکه ای از روابط و فرآیندها به نام زنجیره تأمین را به وجود می‌آورند.  یکی از سخت‌ترین اجزاء  برنامه ریزی شرکت‌های تولیدی،  طراحی کارآمد زنجیره تأمین آن‌هاست.  زنجیره تأمین در معرض انواع ریسک‌ها قرار دارد و نحوه‌ی طراحی آن نقش مهمی در کاهش ریسک  دارد.  از این رو تلاش‌های بسیاری برای مدل سازی و بهینه سازی طراحی زنجیره تأمین انجام شده است.  (عسگری و زنجیرانی ، 1383:32)

 

همواره بهینه سازی بر مبنای هزینه بیشترین کاربرد را برای طراحی زنجیره تأمین داشته است اما از معایب اصلی  فرآیند طراحی  زنجیره تأمین بر مبنای هزینه یا سود،  می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

 

• کاهش هزینه یا افزایش سود به عنوان تنها هدفی است که بر بهینگی زنجیره تأمین تأثیر گذار است.

 

• بیشتر فرآیندهای زنجیره تأمین چند هدفی بر مبنای هزینه یا سود، تنها  تقاضا در آن‌ها به عنوان منبع ریسک در نظر گرفته شده است. )آزرون و دیگران، 2008:13).

 

در نتیجه با توجه به اینکه هر مرحله از زنجیره تأمین‌ از قبیل سفارش‌های خرید،  تأمین مواد اولیه،  تولید،  انبارداری،  حمل‌ونقل با سطوح مختلف ریسک مالی در ارتباط است و شناسایی  فعالیت‌هایی که می‌تواند خساراتی را به سیستم تحمیل نموده و یا پرسنل را با خطر مواجه سازند و بقای سازمان را تهدید نمایند،  امری حیاتی می‌باشد، در این تحقیق در پی پاسخ به این  سؤال هستیم که : ” چگونه می‌توان فرایند طراحی زنجیره تأمین  سنتی را با  لحاظ کردن ریسک مالی،  مجددأ برنامه ریزی نمود؟”

 

1-3      هدف های تحقیق :

 

هدف اصلی:

 

دستیابی به الگویی  جهت طراحی مجدد زنجیره تأمین با لحاظ کردن ریسک مالی

 

اهداف فرعی:

 

توسعه و بسط مدل‌های بهینه سازی عدد صحیح مختلط

 

استفاده از سناریو سازی در تخمین پارامترهای ریسک

 

1-4      اهمیت و ضرورت تحقیق :

 

الف)اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری

 

• پیکر بندی مناسب زنجیره تأمین از مزایای رقابتی مداوم و برجسته برای هر شرکتی به حساب می‌آید و سازمان‌ها را در تقابل با سایر مشکلات و مسائل پیش رو کمک می‌کند.

 

• طراحی زنجیره تأمین با لحاظ کردن ریسک مالی موجب بهبود عملکرد سازمان‌ها می‌گردد و تاکنون در مقالات و تحقیقات موجود به آن پرداخته نشده است.

 

• طبیعت پویا و پیچیده زنجیره تأمین موجب درجه عدم قطعیت بالا در تصمیم گیری‌های
  برنامه ریزی زنجیره تأمین می‌شود و تأثیرات قابل توجهی بر عملکرد کل شبکه زنجیره تأمین می‌گذارد. (چپرا ومیندل، 267:2003)

 

ب) اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی

 

یکی از سه جریان مهم و تأثیرگذار بر فرایند تصمیم گیری در زنجیره تأمین، در کنار جریان کالا و اطلاعات،  جریان مالی است . ویژگی‌هایی مانند محدودیت سرمایه گذاری و هزینه که به منجر با ایجاد ریسک مالی می‌گردد.

 

ریسک مالی موجب تغییرات حقوق صاحبان سهام و جریانات نقدی می‌گردد که بر فرآیند سرمایه گذاری در زنجیره از جمله نصب و راه اندازی تسهیلات،  افزایش ظرفیت معدن و  فروش تسهیلات اثر می‌گذارد .

 

1-5      سؤال‌های تحقیق:

 

سؤال اصلی:

 

چگونه می‌توانیم با در نظر گرفتن هزینه های راه اندازی،  حمل‌ونقل،  تولید،  شیوه تأمین مالی و ریسک مالی،  مدلی طراحی کنیم که سازمان‌ها را در طراحی مجدد زنجیره تأمین یاری نمایند؟

 

 

سؤال فرعی:

 

• چگونه می‌توان مدل‌های بهینه سازی عدد صحیح مختلط برای طراحی زنجیره تأمین را بسط و توسعه داد؟

 

• چگونه می‌توان از سناریو سازی در تخمین پارامترهای ریسک استفاده کرد؟

 

1-6      تعریف عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق :

 

زنجیره تأمین :

 

یک زنجیره تأمین شامل دو یا چند سازمان است که از نظر قانونی از هم جدا بوده و توسط جریان‌های مواد،  اطلاعات و مالی به هم مرتبط هستند (عسگری و فراهانی،    1382: 25).
ریسک مالی :

 

احتمال عدم دسترسی به بودجه معین در زمان مشخص (آزرون، 2008: 131).

 

1-7      روش شناسی تحقیق :

 

از نظر هدف:

 

تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی است.

 

 

 

از نظر روش :

 

این تحقیق از نوع تجربی  است.   منظور از تجربی مدل سازی است.  تعریف متغیرهای تصمیم و شناسایی محدودیت‌ها از جمله فعالیت‌های اصلی در این روش است و مدل طراحی شده از نوع برنامه ریزی

 

عدد صحیح مختلط می‌باشد.

 

1-8      جامعه و نمونه آماری :

 

در این تحقیق به دنبال دستیابی به مدلی جهت طراحی زنجیره تأمین با لحاظ کردن ریسک مالی می‌باشیم و برای تست مدل از یک مطالعه‌ی موردی در شرکت هلدینگ استفاده می‌شود.

 

روش تحلیل داده‌ها :

 

در این تحقیق از نرم افزارهای ریاضی نظیر lingo برای حل مدل و استخراج پاسخ‌ها،  و از نرم افزار اکسل برای آماده سازی داده‌ها به منظور ورود به مدل در مرحله حل استفاده شده است.

 

1-9      قلمرو تحقیق :

 

الف) قلمرو موضوعی:

 

تحقیق در عملیات، مدیریت تولید،  مدیریت مالی

 

ب) قلمرو مکانی:

 

شرکت هلدینگ سنگ زاگرس می‌باشد.

 

 

ج) قلمرو زمانی:

 

قلمرو زمانی تحقیق،  از فروردین سال 1387 تا اسفند سال 1391 می­باشد.

 

1-10   چارچوب  کلی پژوهش :

 

ساختار این پژوهش به این صورت می‌باشد که در فصل دوم پس از ذکر مفاهیم اولیه،  کاربرد و انواع زنجیره تأمین،  به مرور مطالعات اخیر در حوزه بهینه سازی و مدیریت ریسک زنجیره تأمین پرداخته
می شودو پس از آن خلا تحقیقاتی و ضرورت تحقیق بیان می‌گردد.  در فصل سوم مدل ریاضی توسعه یافته ای با لحاظ کردن ریسک مالی بر اساس خلا تحقیقاتی پیشنهاد می‌گردد.  در فصل چهارم حل مدل و نتایج مربوط به آن با یک مثال عددی توضیح داده می‌شود و سپس نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد و در نهایت در فصل پنجم،  نتیجه گیری و پیشنهاد برای تحقیقات آتی ارائه می‌گردد.

 

 

Azaron

 

 Chopra

 

Meindel

اهمیت روزافزون بهینه شدن سازمان ها در دنیای جدید کسب و کار، سازمان­ها را واداشته است تمام توان خود را برا ی تشخیص فرصت­های که می­توانند استفاده نمایند بکار گیرند. در دنیای که هرروز با شیوه های جدیدی برای رسیدن به این مهم مواجه هستیم به ناچار باید از تمام توان سازمان برای تشخیص این فرصت ها استفاده نمود، تشخیص فرصت­های کارآفرینانه هر سازمان از جمله اقدامات اساسی آن سازمان محسوب می­شود که سازمان را به سمت تعالی سوق  می­دهد. کارآفرینی فرایندی است که در سازمان، در هر نوع و اندازه ای اتفاق بیفتد; و این فرایند عبارت است از: ” ایجاد ارزش با ترکیب بی نظیر منابع برای کشف فرصت” `

 

کارآفرینی در بخش دولتی راه حل استراتژیک برای رفع مشکلاتی از قبیل تخصیص نامناسب، فقدان اولویت بندی نامناسب و عدم شناخت رفتار شهروندان می­باشد، در کشور ایران، دولتی بودن اکثریت فعالیت­های اقتصادی و اجتماعی از یک طرف، و عدم امکان خصوصی سازی در سطح وسیع از طرف دیگر، مسئله تحول و سنجش وضع موجود سازمان­ها و تعیین عوامل موثر بر کارآفرینی را اجتناب ناپذیر می­کند، زیرا به نظر می رسد که تنها راه درمان بوروکراسی و افزایش کارایی و بهبود سازمان­های دولتی کارآفرینی است(جهانگیری،90).

 

از طرفی شناسایی و انتخاب فرصت­های درست برای سازمان­ها یکی از مهمترین توانایی­های سازمان­ها می باشد. درنتیجه شرح کشف و توسعه فرصت­ها یک بخش کلیدی تحقیقات کارآفرینی محسوب می­شود. مدل­های گوناگون شناخت یا توسعه در سال­های اخیر ارائه گردیده­اند. این مدل­ها براساس فرضیات مختلف وگاهی اوقات متضاد برگرفته شده از رشته­های گوناگون می­باشد.در حالی که این تلاش­ها کمک زیادی به درک ما از شناسایی فرصت نموده­اند، اما آنها در ارائه درک جامع از فرایند به دو دلیل اصلی ناتوان بوده­اند. اولا هر کدام از این دیدگاهها اساسا تمرکز بر فقط یکی از جنبه­های گوناگون فرایند می­نمایند. برای مثال، سیگریست[1](1999) نگاه به فرایند شناخت، که در شناسایی فرصت وجود دارد می­پردازد. هیلز و همکاران[2](1997) به مطالعه محتوای شبکه اجتماعی موضوع می­پردازرند، در حالی که  شین[3] (1999) بر دانش قبلی و تجربه لازم برای شناخت موفق تمرکز دارد. با این وجود، تمرکز بر فاکتورهای معین منجر به مطالعه عمیق فاکتورهای فردی و اختصاصی با هزینه نادیده گرفتن فاکتورهای مهم دیگر در همان مطالعه می­گردد. همچنین توافقی بین محققان کارآفرینی برای مفاهیم اصلی استفاده شده برای تعریف و عملیاتی کردن فرایند مورد پرسش وجود ندارد. بطور خلاصه ما هنوز از توسعه یک تئوری جامعه شناسایی و توسعه فرصت دور هستیم. مفهوم شناسایی فرصت تاحد زیادی پیچیده می­باشد و مطالعات موجود در این موضوع  نوار وسیعی بین مدیریت، تئوری سازمان، بازاریابی و کارآفرینی می­باشد.

 

 

بنابراین برای آنکه بتوان در هر صنعت و سازمانی به درستی فرصت­های بالقوه و بالفعل را تشخیص داد نیاز است از مدلی استفاده شود که در حد امکان  تمام جوانب آن سازمان را در نظر بگیرد. با توجه به گذار دانشگاه­ها از آموزش محور به پژوهش محور و از پژوهش محور به دانشگاه­های کارآفرین و همچنین حرکت دانشگاه­ها به سمت خودکفا شدن اهمیت تشخیص فرصت­های کارآفرینانه­ی دانشگاهی بیشتر  و بیشتر شده است. در این پژوهش برآنیم با مطالعه و تلفیق مدل های موجود تشخیص فرصت های کارآفرینی و همچنین استفاده از نظر خبرگان مدلی را طراحی نمائیم که با استفاده از آن بتوان فرصت­های کارآفرینانه در دانشگاه را به درستی تشخیص داد تا با بهره­برداری از این فرصت­ها به حرکت دانشگاه به سمت دانشگاه کارآفرین کمکی کرده باشیم. این مدل شامل چه موجودیت های خواهد بود و هرکدام از این موجودیت ها شامل چه خصیصه­های می باشند و چه ارتباطی بین قسمت های آن وجود خواهد داشت و در نهایت این مدل چگونه عمل خواهد کرد؟

 

1-3       اهمیت و ضرورت تحقیق

 

اهمیت و ضرورت تحقیق به دو بخش نظری و کاربردی تقسیم می­شود که دربخش نظری این پژوهش، به مرور تعاریف، نظریه ها و مدل های موجود تشخیص فرصت می پردازیم، هر کدام با رویکردی خاص و یا برای سازمان یا صنعتی خاص در نظر گرفته شده­اند. نتایج این مرور رسیدن به موجودیت های خواهد بود که در مدل مورد نظر از آن استفاده می نمائیم البته نظر خبرگان نیز بر تعیین این موجودیت­ها تاثیر پر­رنگی خواهد داشت.  این موجودیت­ها به طور مستقیم و غیر مستقیم بر هم اثر می­گذارند و هر کدام از آنها دارای خصیصه­های هستند که تشکیل دهنده مدل تشخیص فرصت در دانشگاه هستند.

 

از نتایج کاربردی این پژوهش نیز می­توان به موارد زیر اشاره نمود:

 

1- نتایج بدست آمده از این پژوهش می­تواند به تحقیقات بعدی که در این زمینه انجام می­گیرند کمک کند.

 

2- نتایج این پژوهش به دانشگاه­های که بدنبال تشخیص فرصت های کارآفرینانه هستند می­تواند کمک ­نماید.

 

3- این پژوهش به مدیران ارشد دانشگاهی این کمک را می­کند که به کدام قسمت های دانشگاه توجه و تمرکز بیشتری برای استفاده از فرصت­ها داشته باشند.

 

4- به دلیل اینکه مورد مطالعه بومی می­باشد می­تواند مدلی واقعی­تر برای تشخیص فرصت­های کارآفرینانه دانشگاهی برای دانشگاه­های ایرانی باشد.

 

5- نتایج این پژوهش به دانشگاه کمک خواهد کرد که وارد چه صنایعی شود و …

 

1-4       اهداف تحقیق

 

1-4-1     هدف اصلی

 

ارائه مدلی که دانشگاه فرصت های کارآفرینانه را با استفاده از آن تشخیص دهد.

 

1-4-2     اهداف فرعی

 

1- تعریف موجودیت­های مدل( این مدل از چه قسمت­های تشکیل شده است؟)

 

2- تعریف خصیصه­های هر موجودیت(هر کدام از قسمت ها می توانند چه اثراتی بر دانشگاه داشته باشند؟)

 

3- تعریف رابطه بین موجودیت­ها( نوع ارتباط و جهت تاثیرگذاری بین قسمت­های مدل به چه صورت است؟)

 

4- شبیه سازی مدل( شکل ظاهری مدل چگونه است؟)

 

1-5       فرضیه­ها  یا سؤال­های تحقیق :

 

1-5-1     سوال اصلی:

 

مدل تشخیص فرصت­های کارآفرینانه­ی دانشگاهی چگونه عمل می­کند؟

 

1-5-2     سوالات فرعی:

 

مدل پیشنهادی داری چه موجودیت­هایی است؟

 

موجودیت­های پیشنهادی دارای چه خصیصه­هایی هستند؟

 

رابطه بین موجودیت­ها چگونه است؟

 

مدل شبیه سازی شده چگونه عمل می­کند؟

 

. Sigrist,1992

 

. Hills et all,1973

 

. Shane,2003

تحقیق

شرکت های هلدینگ از ساختارهای سازمانی متعارف در بسیاری از کشورها بوده و نقشی بسیار اساسی در اقتصاد هر کشور ایفا می کنند. در دنیای کنونی مدیران شرکت های هلدینگ با محیطی پویا و دائما در حال تغییر رو به رو هستند. به عقیده وینسو (1982)، آنها با مسائلی همچون ساختارهای مالیاتی گوناگون، ریسک نرخ ارز، ریسک نوسان نرخ بهره، بازار سرمایه ناکارا و مسائلی از این قبیل مواجه هستند. یکی از دغدغه های اصلی مدیران شرکت های هلدینگ و واحدهای تابعه، بحث تامین مالی مناسب است. بنابراین، چنین مدیرانی نه تنها باید نگران تعیین ساختار سرمایه بهینه باشند بلکه باید به منابع وجوه هم توجه فراوانی داشته باشند. بنابراین توجه به شرکت های هلدینگ و تامین مالی در این شرکت ها از اهمیت خاصی برخوردار است.

 

به عقیده باردلت و دیگران(2011)، مهمترین تصمیماتی که توسط مدیران شرکت های هلدینگ اخذ می شود، تصمیمات مربوط به تامین مالی و چگونگی تخصیص منابع بدست آمده بین واحدهای تابعه است. یکی از مزایایی که شرکت های هلدینگ نسبت به شرکت های تک بخشی دارند این است که این شرکت ها از امکان تامین مالی داخلی یا استفاده از مکانیزم بازار سرمایه داخلی برخوردارند. در شرکت های هلدینگ مدیران توانایی انتقال وجوه بین واحدهای تابعه به منظور سرمایه گذاری در بهترین فرصت ها و بنابراین ایجاد بازار سرمایه داخلی را دارند. در این رابطه مدیران عالی به عنوان یک سرمایه گذار به ارزیابی فرصت های کسب و کار در شرکت می پردازند. اما گاهی اوقات ممکن است سوگیری های خاصی در تخصیص سرمایه به واحدهای تابعه ایجاد گرد. بنابراین نیاز است مدلی طراحی گردد تا مدیران را در تامین مالی و تخصیص هرچه بهینه تر منابع یاری رساند و از ناعدالتی ها در تخصیص وجوه جلوگیری کند.

 

لنگ و استالز(1994) در مطالعه ای نشان دادند شرکت های هلدینگی که از مکانیزم بازار سرمایه داخلی استفاده کردند نسبت به شرکت های هلدینگی که واحدهای تابعه آن به صورت مستقل عمل می نمودند، وضعیت بهتری از لحاظ عملکرد مالی دارند( شین و استالز ،1998). با بررسی صورت های مالی واحدهای تابعه شرکت های هلدینگ پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نظیر شرکت هلدینگ غدیر، ملاحظه شد مراودات مالی بین این واحدها بسیار ناچیز است و تامین مالی داخلی در این شرکت ها صورت نمی پذیرد. از این رو می توان گفت شرکت های هلدینگ ایرانی از مکانیزم بازار سرمایه داخلی استفاده نمی کنند. گرچه ممکن است شرکت های هلدینگ ایرانی وضعیت خوبی داشته باشند، اما برای رسیدن به وضعیتی بهتر و نیز حداکثرسازی ارزش شرکت هلدینگ، نیاز است مدلی طراحی گردد تا ضمن بکارگیری مفروضات بازار سرمایه داخلی، مدیران را در تامین مالی هر چه بهتر یاری رساند.

 

از طرفی دیگر بسیاری از مسائل مالی دارای ماهیتی چند معیاره و چند هدفه بوده که بعضا این معیارها و اهداف با یکدیگر در تضاد می باشند. برنامه ریزی تامین مالی یکی از همین مسائلی است که معیارها و اهداف متعددی در تصمیم گیری های مربوط به آن دخیل بوده و همین امر، استفاده از روش های چند معیاره و چندهدفه را برای اخذ تصمیم بهینه در تامین مالی ضروری ساخته است. تنوع روشهای تامین مالی و پیچیدگی تصمیم های مزبور در چند دهه اخیر افزایش چشم گیری داشته است. این رشد گسترده، نیاز فزاینده ای به مدلهای فراگیر و یکپارچه ایجاد نمود که برای پاسخگویی به این نیاز، مدل سازی مالی از پیوند رویکرد مالی و برنامه ریزی ریاضی به وجود آمده است. این مدلها از پیشرفت های برنامه ریزی ریاضی و مباحث مالی به موازات هم استفاده می نمایند. (آذر، 1376). بنابراین ضروری است تا یک مدل ریاضی برای تامین مالی شرکت های هلدینگ طراحی گردد تا همه اهداف یا آرمانهای مورد نظر مدیران را در نظر بگیرد.

 

بنابراین به دنبال طراحی مدلی هستیم که مدیران شرکت های هلدینگ و واحدهای تابعه را در اجرای هرچه صحیح تر بازار سرمایه داخلی کمک کرده و آنان را در برنامه ریزی تامین مالی با توجه به اهداف متعدد و متضاد یاری رساند. لذا سوالی که در این تحقیق با آن روبرو هستیم، این است که چگونه می توان یک مکانیزم پشتیبان تصمیم طراحی کرد تا شرکت های هلدینگ را در برنامه ریزی تامین مالی با توجه به رویکرد بازار سرمایه داخلی یاری رساند.

 

 

1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق

 

از لحاظ نظری فواید و اهمیت این تحقیق به شرح ذیل است:

 

مطالعه شرکت های هلدینگ بنا به دلایل زیر از اهمیت برخوردار است:

 

• شرکت های هلدینگ یکی از اشکال سازمانی متعارف در بسیاری از کشورها هستند.

 

• چنین شرکت هایی از بازیگران اصلی اقتصادهای نوپا به شمار می آیند.

 

• این شرکت ها می توانند کمبود منابع مالی، انسانی و مواد را جبران کرده و از این حیث به مزایای رقابتی دست یابند که شرکت های تک واحدی هرگز نمی توانند به آن دست پیدا کنند.

 

تشکیل شرکت های هلدینگ مزایای بسیاری دارد. برخی از این مزایا عبارت اند از:

 

• افزایش قدرت مالی در برابر شرایط پر ریسک بازار؛

 

• توانایی بسیج کردن کارمندان و کارگران با تجربه در جهت تامین نیازهای شرکت های عملیاتی؛

 

• ایجاد یک دیوار حافظ بسیار قدرتمند میان شرکت مادر و توابع در جهت کاهش ریسک های مالی؛

 

• تنوع گرایی در مجموعه داده ها، فرآیندها و ستاده های شرکت؛

 

• استفاده کامل از تشویق های اقتصادی در سیستم های مالیاتی و

 

• ایجاد یک بازار سرمایه داخلی و فراهم نمودن یک حالت جایگزین مالی که بدینوسیله وابستگی مالی شرکت به بازارهای سرمایه ای خارجی کاسته می شود.

 

یکی از مزایای بالقوه شرکت های هلدینگ، ایجاد بازار سرمایه داخلی است.مزایای ایجاد بازار سرمایه داخلی عبارت اند از:

 

• نقش بسیار اساسی در گردش وجوه میان واحدهای شرکت های هلدینگ دارد.

 

• تخصیص منابع داخلی در بازار سرمایه داخلی می تواند کاراتر از تخصیص هایی باشد که توسط بازار سرمایه خارجی صورت می پذیرد.

 

• استفاده از بازار سرمایه داخلی باعث تعامل بهتر با بازار سرمایه خارجی می شود.

 

• استفاده هرچه کاراتر و بیشتر از بازار سرمایه داخلی، منجر به افزایش ارزش شرکت خواهد شد.

 

• بازار سرمایه داخلی یکی از کانال های مهم تخصیص سرمایه در اقتصادهای نوین صنعتی است.

 

• گاهی اوقات تامین مالی خارجی همراه با مشکل است اما تامین مالی داخلی در دسترس بوده و مزیت بیشتری نسبت به بازار سرمایه خارجی دارد.

 

• شاید مهمترین تصمیمی که توسط مدیران عالی شرکت های هلدینگ گرفته می شود بحث تخصیص سرمایه و گردش وجوه میان واحدهای تابعه باشد.

 

    بنابراین از یک طرف با توجه به اهمیتی که شرکت های هلدینگ در اقتصادهای نوپا داشته و نیز اهمیت اجرای بازار سرمایه داخلی صحیح و تامین مالی مناسب در شرکت های هلدینگ به منظور دستیابی به اهداف شرکت و از طرفی دیگر با توجه به اینکه تحقیقات زیادی در این زمینه در کشور ما صورت نپذیرفته و نیز مدیران شرکت های هلدینگ برای موفقیت نیاز به مدلی جهت تامین مالی مناسب دارند، لذا ضرورت دیده شد تا مدلی طراحی گردد که ضمن معرفی بازار سرمایه داخلی، به مدیران شرکت های هلدینگ در تامین مالی هرچه بهینه تر شرکت کمک کند.

 

 اهمیت و ضرورت عملی تحقیق نیز عبارت است از:

 

• کاربرد فراوان مدل طراحی شده در شناسایی منابع بالقوه؛

 

• اجرای صحیح بازار سرمایه داخلی در شرکت های هلدینگ و واحدهای تابعه؛

• 

•  

 

• تامین مالی مناسب و

 

• کاهش هزینه سرمایه و حداکثرسازی ارزش شرکت.

 

 

1-4 اهداف تحقیق

 

هدف اصلی این تحقیق دستیابی به الگوی پشتیبانی تصمیم گیری تامین مالی در شرکت های هلدینگ می باشد.

 

هدف های فرعی این تحقیق عبارت اند از:

 

• تعیین امکانپذیری ورود فرضیات “بازار سرمایه داخلی” در مدل های تامین مالی سنتی؛

 

• تعیین میزان تامین مالی خارجی توسط واحدهای تابعه شرکت های هلدینگ؛

 

• تعیین میزان تامین مالی داخلی(استفاده از مکانیزم بازار سرمایه داخلی) توسط واحدهای تابعه شرکت های هلدینگ؛

 

 

1-5 سوال های تحقیق

 

سوال اصلی:

 

چگونه می توان با توجه به آرمان های مورد نظر در تامین مالی شرکت های هلدینگ، یک مکانیزم پشتیبان تصمیم طراحی کرد تا شرکت های هلدینگ را در برنامه ریزی تامین مالی با توجه به رویکرد بازار سرمایه داخلی یاری رساند.

 

سوالات فرعی:

 

• چگونه می توان یک مکانیزم پشتیبان تصمیم برای برنامه ریزی تامین مالی شرکت های هلدینگ با رویکرد بازار سرمایه داخلی طراحی کرد تا کمترین هزینه سرمایه را برای واحدهای تابعه به همراه داشته باشد.

 

• چگونه می توان یک مکانیزم پشتیبان تصمیم برای برنامه ریزی تامین مالی شرکت های هلدینگ با رویکرد بازار سرمایه داخلی طراحی کرد تا منجر به حداکثرسازی سود هر سهم واحدهای تابعه شود.

 

• چگونه می توان یک مکانیزم پشتیبان تصمیم برای برنامه ریزی تامین مالی شرکت های هلدینگ با رویکرد بازار سرمایه داخلی طراحی کرد تا منجر به حداقل سازی ریسک مالی واحدهای تابعه شود.

 

• چگونه می توان یک مکانیزم پشتیبان تصمیم برای برنامه ریزی تامین مالی شرکت های هلدینگ با رویکرد بازار سرمایه داخلی طراحی کرد تا منجر به تامین مالی تا حد ممکن دقیق واحدهای تابعه شود.

 

• چگونه می توان یک مکانیزم پشتیبان تصمیم برای برنامه ریزی تامین مالی شرکت های هلدینگ با رویکرد بازار سرمایه داخلی طراحی کرد تا منجر به تعیین ساختار سرمایه مناسب هر یک از واحدهای تابعه شود.

 

 

1-6 تعریف مفهومی واژگان کلیدی تحقیق

 

• شرکت هلدینگ: شرکت هلدینگ یک شرکت سرمایه گذاری، مدیریتی و تخصصی است که دارنده بخش نسبتا زیادی از سهام دیگر شرکت هاست و به خاطر همین حق سهم، می تواند بر آنها مدیریت نماید(حنفی زاده و شفیعی، 1388: ص12).

 

• بازار سرمایه داخلی: بازار سرمایه داخلی مکانیزمی است که به وسیله آن مرکز اصلی شرکت(هولدینگ)، سرمایه را به واحدهای گوناگون شرکت تخصیص می دهد(پی یر،2002).

 

• بدهی: بدهی ها ادعاهای بیرونی بوده و به معنی تعهدات اقتصادی قابل پرداخت به افراد بیرون از واحد تجاری می باشند(هورن گرن و دیگران، 1926، ص:23)

 

• هزینه سرمایه:حداقل نرخ بازدهی که شرکت باید بدست آورد تا بازده مورد نظر سرمایه گذاران در شرکت تامین شود(پی نوو،1388، ص:317).

 

• سود هر سهم: سود هر سهم نشان دهنده مبلغ سودی است که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهم عادی بدست آورده است(پی نوو،1388، ص:48).

 

• ریسک مالی: ریسک مالی ریسکی است که به طور مستقیم بر سودآوری شرکت ها اثر می گذارد و می توانند حتی شرکتی را از پای درآورد(راعی و سعیدی، 1388، ص:61)

 

• برنامه ریزی آرمانی: برنامه ریزی آرمانی یکی از مهمترین مدل های برنامه ریزی چند هدفه است که به دنبال حداقل کردن انحرافات میان اهداف می باشد(مومنی، 1389، ص:105).

 

• ساختار سرمایه: ساختار سرمایه یا ساختار مالی به ترکیب خاصی از بدهی های بلند مدت و حقوق صاحبان سهام که برای تامین مالی عملیات یک شرکت مورد استفاده قرار می گیرد اطلاق می شود(راس و دیگران،2002).

 

-Multi-business

 

Internal Capital Markets