و تشریح موضوع
سود یکی از اساسیترین عناصر صورتهای مالی است که همواره مورد توجه قرار گرفته است و از آن به عنوان معیاری برای ارزیابی تداوم فعالیت، کارآیی و بازنگری ساختار قراردادهای نمایندگان واحد اقتصادی یاد میشود. سود گزارششده، تحت تاثیر روشهای مختلف پذیرفته شدهی حسابداری قرار میگیرد. به دلیل متغیر بودن شرایط محیط فعالیت واحد تجاری، سود گزارش شده تحت تاثیر عدم اطمینان محیطی قرار میگیرد و طی دورهها نوسان پیدا میکند. در واقع عدم اطمینان محیطی به عنوان غیرقابل پیش بینی بودن اعمال مشتریان، فروشندگان، گروههای رقابتی و نظارتی تعریف میشود (گاوینداراجان، 1984). عدم اطمینان محیطی زیاد، ریسک دقت ارزیابی سودهای آتی را افزایش میدهد و به این ترتیب، انگیزهای برای مدیران ایجاد میکند که از گزارشهای پیشبینی به منظور کاهش نوسانات استفاده کنند تا از این طریق بتوانند قابلیت پیشبینی بالاتری برای سودهای جاری فراهم کنند (گوش و السن، 2008). برای اجتناب از نوسانات زیاد سود که ممکن است سرمایهگذاران را نسبت به آینده شرکت بدبین کند، معمولا مدیران با استفاده از روشهایی اقدام به هموارسازی سود میکنند. هموارسازی سود عبارت است از هماهنگ کردن آگاهانهی سود برای دست یابی به یک روند یا سطح مورد نظر. این امر به دلایل مختلف در شرکتها صورت می گیرد و استفادهی به موقع و مناسب از آن میتواند کمک مناسبی در فرایند مدیریت سود در شرکت داشته باشد. دو دیدگاه کلی در زمینهی استفاده از هموارسازی سود وجود دارد. از یک سو، مدیران معتقدند که سرمایهگذاران برای سهامی که روند سوددهی آن نوسان کمتری دارند ارزش بیشتری قائل هستند در نتیجه، این موضوع ریسک سرمایه گذاری آنها را کاهش میدهد. از سوی دیگر از دیدگاه برخی نظریهپردازان حسابداری این کار به جای افشای اطلاعات به پنهانسازی آن پرداخته و از نظر حسابداری صحیح نیست. حجم قابل ملاحظه ای از ادبیات آکادمیک گرایش مدیریتی به هموارسازی سود را مستند کرده است (بوکمستر، 2001). هموارسازی سود یک حالت ویژه از مدیریت سود است که در آن مدیران نوسانات سودهای گزارش شده را هموار میکنند تا به یک سود پایدار برسند (بیدلمن، 1973).
<img class="alignnone size-full wp-image-590964 aligncenter” src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/02/Accounting-270.jpg” alt="حسابداری” width="400″ height=”267″ />
این تحقیق پاسخ بازار سهام را به هموارسازی سودها برای شرکتهایی که در یک محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت میکنند بررسی میکند. در تحقیق حاضر، ما هموارسازی سود را با استفاده از رتبهبندی معکوس نتایج حاصل از همبستگی منفی بین تغییرات اقلام تعهدی اختیاری و تغییرات سود قبل از اقلام تعهدی اختیاری اندازهگیری میکنیم، همانطور که قبلا توسط تاکر و زاروین (2006) انجام شد. این تحقیق مستند میکند که قیمت جاری سهام، بیشتر اطلاعات درباره سودهای آینده را برای شرکتهایی که در یک محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت میکنند در بر دارد. بنابراین از دیدگاه ارزش اطلاعاتی هموارسازی سود حمایت میشود. بررسی تجربی ارتباط بین بازده های سهام و هموارسازی سود متناسب با عدم اطمینان محیطی، به متغیرهای عملیاتی هموارسازی سود و عدم اطمینان محیطی نیاز دارد. برای محاسبه عدم اطمینان محیطی نیز از ضریب تغییرات فروش به عنوان معیاری برای این شرایط استفاده شده است. سپس مقادیر معیارهای مربوط به هموارسازی سود و عدم اطمینان محیطی در مدل اصلی مورد استفاده قرار میگیرند.
1-3- سؤالات تحقیق
این تحقیق به طور خاص به دنبال یافتن پاسخهایی برای سوالات زیر است:
- آیا بین هموارسازی سود متاثر از عدم اطمینان محیطی و بازده سهام شرکتهای هموارساز رابطه معناداری وجود دارد؟ اگر رابطه معناداری وجود دارد این رابطه چگونه و تا چه اندازهای است؟
1-4- فرضیههای تحقیق
نتایج و قواعد حاصل از فرضها را که با استفاده از روابط و دلایل منطقی از یک پدیده بدست آمده، فرضیه میگویند. فرضیه از سوالات تحقیق آشکار میشود. با توجه به سوالات این تحقیق، فرضیهای بهصورت زیر مطرح میشود:
۱- بین بازدههای سهام و هموارسازی سود برای شرکتهایی که در محیط دارای عدم اطمینان بالا فعالیت میکنند رابطهی مثبت قویتری وجود دارد.
1-5- اهداف تحقیق
از آنجایی که هدف اصلی گزارشگری مالی، فراهم کردن نیازهای اطلاعاتی سرمایهگذاران و سایر استفادهکنندگان است، بنابراین با بررسی گزارشهای سالانه شرکتها میتوان از تاثیر هموارسازی سود متاثر از عدم اطمینان محیطی بر بازده سهام آگاه گردید و راهکارهایی برای ارائه گزارشهای مالی مناسب ارائه نمود.
هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر هموارسازی سود بر بازده سهام شرکتهایی است که در محیط دارای عدم اطمینان زیاد فعالیت میکنند. همچنین بسط مبانی نظری در ارتباط با موضوع تحقیق را میتوان به عنوان هدف آرمانی این تحقیق دانست. از طرفی با توجه به تاثیر هموارسازی سود بر بازده سهام میتوان پیشنهاداتی به شرکتها ارائه کرد که برای رسیدن به مقدار ریسک و بازده موردنظرشان میتوانند از روشهای دیگری غیر از هموارسازی سود نیز استفاده کنند.
1-6- روش انجام تحقیق
تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی– همبستگی میباشد (در تحقیق توصیفی از نوع همبستگی، محقق به بررسی روابط بین دو یا چند متغیر میپردازد). به طور خلاصه، روش انجام تحقیق حاضر به صورت گامهای زیر میباشد:
- در ابتدا از بین شرکتهای فعال در بورس تهران، شرکتهای دارای ملاحظات مدنظر انتخاب میشوند.
- پس از انتخاب شرکتها براساس ملاحظات مدنظر، دادههای مالی مورد نیاز برای اجرای مدلهای ارائه شده در طرح با مراجعه به منابع مربوطه جمعآوری میگردد.
- سپس شاخصهای مورد نیاز از قبیل هموارسازی سود، عدم اطمینان محیطی و… بر اساس مدلهای تحقیق مورد محاسبه قرار میگیرند.
- در ادامه از طریق تجزیه و تحلیل رگرسیون چندگانه، پارامترهای مدل برآورد شده و در آخر براساس پارامترهای برآوردی نسبت به تایید یا رد فرضیهها اقدام خواهد شد.
به منظور گردآوری دادههای مورد نیاز تحقیق، از اطلاعات مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده میشود. سپس از بین دادههای گردآوری شده، نمونه موردنظر انتخاب میشود. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است و از رگرسیون چند متغیره برای تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها استفاده میشود.
1-7- اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف گزارشگری مالی با مقاصد عام فراهم کردن اطلاعات مالی درباره واحد گزارشگر است که برای سرمایهگذاران، وامدهندگان و سایر اعتباردهندگان بالفعل و بالقوه در تصمیمگیری درباره تامین منافع برای واحد گزارشگر مفید باشد. این تصمیمات شامل خرید، فروش و نگهداری ابزارهای سرمایه یا بدهی است. تصمیماتی که سرمایهگذاران و سایر اعتباردهندگان اتخاذ میکنند، به بازده موردانتظار آنها از سرمایهگذاری بستگی دارد، در نتیجه سرمایهگذاران و سایر اعتباردهندگان نیازمند اطلاعاتی هستند که آنها را در ارزیابیهایشان کمک نماید و هدف اصلی گزارشگری مالی فراهم کردن نیازهای اطلاعاتی سرمایهگذاران و سایر استفادهکنندگان است (بیانیه مفهومی شماره 8 گزارشگری مالی، سپتامبر 2010). با توجه به تغییرات محیط فعالیت واحد تجاری قابلیت پیشبینی وضعیت آتی با مشکل روبرو میشود. در این حالت، اطلاعات باید به گونهای تهیه شوند که قابلیت پیشبینی وضعیت آتی را فراهم کنند. سرمایهگذاران برای اتخاذ تصمیم، ریسک سرمایهگذاری احتمالی خود را ارزیابی میکنند. زمانی که شرکت طی سالها سودهایی اعلام کند که نوسان زیاد داشته باشند این امر منجر به ارزیابی ریسک بالا توسط سرمایهگذاران و اعتباردهندگان میشود. در حالی که سودهای هموار شده منجر به ارزیابی ریسک کمتر توسط سرمایهگذاران میشود و زمانی که سودهای گزارش شده جاری و میاندورهای گذشته، هموار شوند پیشبینی سود آسانتر انجام میشود. بنابراین طبق یافتههای این تحقیق، مدیران برای جلوگیری از نوسانات سود، سود را به صورت آگاهانه هموار میکنند تا سرمایهگذاران نهادی به دلیل نوسان زیاد سود طی سالهای مختلف و به عبارت بهتر، شرایط ریسکی شرکت، از شرکت دوری نکنند و شرایط بهتر برای سرمایهگذاری بیشتر در شرکتها و بهبود شرایط بازار فراهم شود. لذا با توجه به اهمیتی که گزارشگری مالی برای سرمایهگذاران دارد، ضرورت انجام این تحقیق جهت مشخص نمودن اثرات هموارسازی سود در شرایط عدم اطمینان بر بازده سهام است.
اگر عدم اطمینان محیطی زیاد باشد مدیران انگیزه دارند که نوسانات سود را به منظور رسیدن به یک سود پایدار هموار کنند. بنابراین با انجام این تحقیق میتوان عدم اطمینان محیطی را به عنوان عاملی موثر بر هموارسازی سود توسط مدیران مورد بررسی قرار داد.
1-8- ساختار کلی تحقیق
طرح کلی تحقیق حاضر با توجه به مراحل فرآیند تحقیق علمی به شرح زیر است:
فصل اول: در این فصل، هدف تحقیق به عنوان گامی در جهت توسعه تحقیقات اثباتی برای درک بهتر تاثیر هموارسازی سود ناشی از عدم اطمینان محیطی بر بازده سهام بیان و سپس موضوع تحقیق تشریح و توجیه اهمیت آن مطرح گردیده است. در نهایت خلاصهای از روش انجام تحقیق در پایان فصل ارائه شده است.
فصل دوم: این فصل بهطور فشرده نگاهی به مبانی نظری پشتوانهی انجام این تحقیق دارد و با بررسی یافتههای تجربی درباره موضوع این تحقیق و موارد مشابه به بررسی اهمیت و تشریح نظری متغیرهای مورد استفاده میپردازد و سپس پیشینهی مختصری از تحقیقات انجام شده قبلی در ارتباط با موضوع تحقیق در سطح داخلی و بینالمللی ارائه میدهد.
فصل سوم: در این فصل به تبیین روش تحقیق پرداخته میشود. فرضیههای تحقیق، تعریف عملیاتی متغیرها، جامعه آماری، روش پردازش دادهها، مدل مورد استفاده و روش تجزیه و تحلیل دادهها توضیح داده شده است.
Tucker & Zarowin
1 Hepworth
2 Gordon
Herve & Breton
Biedleman
Govindarajan
Ghosh & Olsen
Buckmaster
فرم در حال بارگذاری ...