رشد ادبیات در زمینه بازخورد بیانگر این است که از طریق درگیر شدن فعالانه فراگیر در فرآیند یادگیری، فراخوانی و یادآوری اطلاعات اساسی، به طور معناداری افزایش پیدا می‌کند. در این که بازخورد افزوده نقش مؤثری بر یادگیری دارد، شکی نیست، آنچه چالش برانگیز است، نحوه ارائه آن است. سؤال این جاست، آیا انواع متفاوت بازخورد اثرات متفاوتی بر یادگیری دارند؟ این سؤال، سؤال اختصاصی‌تری را مطرح می‌سازد که بهترین نوع بازخورد در آموزش مهارت‌ها چیست؟ علی‌رغم تلاش زیاد محققان، نتایج ضد و نقیض پژوهش‌ها باعث نامشخص ماندن پاسخ شده است.

 

سالمونی و همکاران‌‌ (1984) برای به دست آوردن نتیجه‌ای منسجم‌تر، تعداد زیادی از پژوهش‌ها را مرور کردند، که تلاش آنها منجر به پیدایش فرضیه هدایت شد. براساس این فرضیه، فراوانی کمتر بازخورد فراگیرنده را به استفاده از فرایندهای مفید یادگیری تشویق می‌کند و نقش بازخورد افزوده، هدایت فرد برای اجرای صحیح مهارت در طول تمرین است. به عبارت دیگر بازخورد به کوشش‌های ناموفق و خطاهای بزرگتر، یعنی زمانی که فراگیر به حرکات صحیح هدایت می‌شود، مؤثرتر از بازخورد به کوشش‌های موفق و خطاهای کوچک‌تر است. شواهد پژوهشی دیگر نشان داده بودند که، بازخورد پس از کوشش‌های ضعیف‌‌ (استفاده از نقش اطلاعاتی بازخورد)، برای پیشرفت اجرا مؤثرتر است و تجربه­ای که فرد در اصلاح خطا به دست می­آورد، اهمیت ویژه­ای برای کسب مهارت دارد‌‌ (مگیل، 2004). یافته­های رایت‌‌ (1997) بر مؤثر بودن بازخورد به کوشش‌های ضعیف نسبت به کوشش‌های خوب دلالت داشت و نتیجه پژوهش بارنی و لی‌‌ (2007) بیانگر برتری بازخورد به کوشش‌های ضعیف نسبت به بازخورد به کوشش‌های قوی بود.

 

اما دیگر پژوهش‌ها، نظری متفاوت را بیان داشته و اظهار می­دارند، ارائه بازخورد پس از کوشش‌های خوب‌‌ (استفاده از نقش انگیزشی بازخورد) تأثیر بیشتری بر یادگیری مهارت­های حرکتی دارد. آلیس و جاج‌‌ (2005) طی پژوهشی اظهار داشتند، آزمودنی­ها به دنبال دریافت بازخورد مثبت اهداف سطح بالاتری را انتخاب می­کنند و بدین ترتیب یادگیری آنان افزایش می­یابد.

 

نتایج پژوهش‌ها چیویاکفسکی و ولف‌‌ (2005) این فرضیه را به چالش کشید. آنها وقتی اثر بازخورد خودکنترل‌‌ (بازخوردی که بر حسب نیاز و درخواست یادگیرنده ارائه می‌شود) و ‌‌آزمونگر کنترل‌‌ (بازخورد براساس تشخیص مربی مبنی بر نیاز شاگرد ارائه می­شود) را بر یادگیری مقایسه کردند، دریافتند گروه خودکنترل که بعد از انجام تکلیف تصمیم به دریافت بازخورد می‌گرفتند نسبت به گروه دیگر در وقت اجرا برتر بودند و بنابراین ایجاد فرصت برای یادگیرنده به منظور اینکه بعد از اجرا تصمیم به دریافت بازخورد بگیرد نسبت به شرایطی که این فرصت داده نشود، منتهی به یادگیری بهتری می‌شود.

 

بازخورد خودکنترل، بازخوردی است که طی آن امکان مشارکت فعالانه آزمودنی در تعیین ویژگی­های تمرین میسر می­گردد‌‌ (مگیل، 2004). معمولاً پژوهش‌ها انجام شده به صورت خودکنترل به این منوال انجام می­شود که گروه خودکنترل را به یک گروه دیگر که به صورت جفت­شده با آنها هستند، مقایسه می­کنند. گروه دریافت­کننده بازخورد خودکنترل دارای مزیت­های یادگیری بیشتری نسبت به گروه بازخورد جفت­شده آنها بودند. به این دلیل که گروه جفت­شده دقیقاً در همان کوشش‌های قرینه­ای بازخورد دریافت می­کردند که گروه خودکنترل درخواست داده بودند، لذا هیچ­گونه اختیاری نسبت به دریافت بازخورد نداشتند. چیویاکفسکی و ولف ‌‌(2005) نیز به صورت غیرمنتظره متوجه شدند که آزمودنی­ها بعد از کوشش‌های موفق درخواست بازخورد می‌کنند. براساس این یافته، آنها مطالعات دیگری برای مقایسه اثر بازخورد به کوشش‌های موفق و ناموفق بر یادگیری حرکتی انجام دادند، به طوری که یک گروه روی بهترین کوشش‌ها و گروه دیگر روی ضعیف‌ترین کوشش‌ها بازخورد دریافت کردند. سپس مشاهده کردند که اجرای هر دو گروه در مرحله اکتساب تفاوت معناداری نداشت، ولی در ‌‌آزمون یادداری گروه بازخورد به کوشش‌های موفق به مراتب بهتر از گروه بازخورد پس از کوشش‌های ضعیف بود و این تفاوت معنادار بود. ضمن اینکه حمایت­طلب (2014) نیز در پژوهشی اثرات بازخورد خودکنترل و بازخورد ‌‌آزمونگر کنترل بر یادگیری حرکتی در افراد مبتلا به فلج مغزی را مورد بررسی قرار داد، مشخص شد که بازخورد خودکنترل مؤثرتر از بازخورد ‌‌آزمونگر کنترل بر یادگیری حرکتی در افراد مبتلا به فلج مغزی می­باشد. چیویاکفسکی و ولف ‌‌(2007) نشان دادند ارائه بازخورد به آزمودنی­ها پس از کوشش‌های خوب در مقابل ارائه بازخورد پس از کوشش‌های ضعیف، یادگیری بیشتری را ایجاد می­کند. این یافته­ها با این دیدگاه که بازخورد پس از خطاهای بزرگ دارای اهمیت است، مغایرت داشت. آنها در توجیه نتایج خود اظهار داشتند، برای یادگیرنده دریافت بازخورد مثبت نسبت به بازخورد منفی انگیزاننده­تر است و موجب یادگیری مؤثرتری می­شود.

 

بدنبال پژوهش‌ها چیویاکفسکی و ولف (2002 و 2007)، نتیجه پژوهش چیویاکفسکی، ولف،  والی و برگز (2009) و پترسون و کارتر، (2010) نشان داد که آزمودنی‌ها اغلب تمایل دارند پس از کوشش‌های خوب خود تقاضای بازخورد نمایند. این بدین معنی است که افراد در تعیین نسبی تلاش­های خوب و بد خود کارآ هستند و می‌توانند کوشش‌های خوب خود را از کوشش‌های ضعیف خود تشخیص دهند و این یافته‏ها پیشنهاد می‏کنند که ممکن است یکی از دلایل اثربخشی بازخورد خودکنترل این باشد که این روش پتانسیل افزایش احساس شایستگی یادگیرنده را دارد. اما در این میان باقرلی و همکاران‌‌ (1385) نیز در پژوهش خود تفاوتی بین دو گروه بازخورد پس از کوشش‌های موفق وکوشش‌های ناموفق مشاهده نکردند. همچنین برخی پژوهش‌ها دیگر نیز به نتایج متفاوتی دست یافتند. به عنوان مثال درنکیده و همکاران (1384) به بررسی تأثیر سه نوع بازخورد حذفی، حذفی معکوس و خودکنترل بر اجرا و یادگیری شنای کرال پرداخت. در گروه­های حذفی و حذفی معکوس به ترتیب فروانی نسبی بازخوردها در طول مرحله اکتساب کاهش و افزایش یافت و گروه باخورد خودکنترل در کوشش­هایی که خودشان درخواست می­کردند، بازخورد دریافت نمودند. نتایج اختلاف معناداری را بین انتقال بلافاصه و تأخیری سه نوع بازخورد نشان نداد.

 

مطالعه­ای توسط موراتیدیس و همکاران در سال‌‌ (2008) انجام گرفت، که به بررسی نقش انگیزشی بازخورد مثبت در ورزش و تربیت­بدنی پرداختند. نتایج نشان می‎دهد که ارتباط مثبتی بین بازخورد مثبت و عملکرد وجود دارد، در حالی که بازخورد بدون انگیزش ارتباط منفی با عملکرد را دارا می­باشد. به نظر می‏رسد مزایای روش خودکنترل پدیده‏ای نسبتاً پایدار باشد، هرچند هنوز دلایل زیربنایی وجود مزایای یادگیری در روش خودکنترل به خوبی روشن نشده است. تاکنون پژوهشی انجام نشده است تا بصورت مستقیم اثر دو وضعیت خودکنترل و ‌‌آزمونگر کنترل را بر نیازهای روان‌شناختی یادگیرنده مورد بررسی قرار دهد. تشریحات ارائه شده تاکنون نسبتاً مبهم بوده و غالباً از مفاهیم مرتبط با حیطه یادگیری شناختی مانند درگیری فعال یادگیرنده و یادگیری عمیق‏تر، برگرفته شده است. از این دیدگاه ‌‌آزمون‏های تجربی مرتبط با مباحث روان‏شناسی ارائه بازخورد با کمبود مواجه است و هنوز این سؤال بدون جواب باقی است که نوع برتر بازخورد در آموزش تکالیف و مهارت­های پیچیده­ای مانند سرویس کوتاه بدمینتون چیست؟ به طور کلی سؤالی که محقق قصد ارائه پاسخی منطقی و علمی به آن دارد این است که آیا بازخورد خودکنترل و ‌‌آزمونگر کنترل بر میزان انگیزش و سپس یادگیری ورزشکاران اثرگذار است یا خیر؟

 

1-3.    ضرورت و اهمیت پژوهش

 

در اکثر پژوهش‌ها قبلی گروه خودکنترل با گروه جفت‌شده مقایسه می­شد، گروهی که بدون توجه به عملکردشان و براساس گروه خودکنترل به آنها بازخورد داده می­شد، برای مثال آزمودنی گروه جفت‏شده در همان کوششی بازخورد دریافت خواهد کرد که همتای او در گروه خودکنترل بازخورد درخواست کرده باشد هدف از رویکرد جفت کردن، کنترل مقدار و زمان‏بندی بازخورد‌‌ (یا عواملی که توسط یادگیرنده کنترل می‏شود) است. به دلیل اینکه تعداد میانگین و زمان دریافت بازخورد در گروه خودکنترل و جفت‏شده یکسان است، بروز هر تفاوتی در ‌‌آزمون یادداری یا انتقال گروه‏ها می‏تواند به این واقعیت نسبت داده شود که یک گروه، کنترل بیش از یک متغیر خاص را بر عهده داشته است، در حالی که گروه دیگر‌‌ (جفت‏شده) نسبت به این متغیرها آزادی عمل نداشت. مزایایی از برنامه بازخورد خودکنترل در تکالیف حرکتی مختلف دیده شده است. برای مثال برخی پژوهش‌ها از تکالیف پرتابی استفاده کرده‏اند که در آن بازخورد درباره شکل حرکت‌‌ (جانل، باربا، فرلیک، تینانت و کاراف، 1995) یا دقت پرتاب‌‌ (چیویاکفسکی، ولف، لاراگ، کفر و تانی، 2008) ارائه شده است. همچنین نشان داده شده است که بازخورد همزمان خودکنترل یادگیری ویژگی‏های ادراکی‌‌ (مانند تنظیم سرعت راه رفتن در حین راه رفتن از بین درهایی که بصورت مجازی باز و بسته می‏شوند: هات، کاماچون، فرناندز، جکوبز و منتاگنه، 2009) و یادگیری فرود هواپیمای مجازی‌‌ (هات، جاکوبس، کاماچون، گالن و منتاگنه، 2009) را افزایش می‏دهد. محققین دیگری مزایایی از بازخورد خودکنترل در یادگیری تکالیف زمان‏بندی گزارش کرده‏اند‌‌ (چن، هندریک و لیدور، 2002؛ چیویاکفسکی و ولف، 2002؛ پیترسون و کارتر، 2010). پس طبیعی به نظر می­رسد که گروه خودکنترل نسبت به گروه جفت‌شده دارای برتری باشد. این یافته‏ها نشان می‏دهند که نیاز یادگیرنده به استقلال نقش مهمی در این موقعیت‏ها ایفا می‏کند. یافته‏های ارائه شده اهمیت اثرات انگیزشی بر یادگیری حرکتی را نشان داده و پیشنهاد می‏کند ممکن است حداقل بخشی از اثرات برخی از متغیرها که نقش اطلاعاتی برای آنها فرض شده است، بصورت بالقوه به ویژگی انگیزشی آنها مربوط شود. نیازهای روان‌شناختی پایه مرتبط با احساس «شایستگی» و «استقلال» ممکن است بسیاری از این اثرات انگیزشی را تحت تأثیر قرار دهد. ویژگی انگیزش و بازخورد از عوامل مهم و تأثیر گذار بر عملکرد ورزشکاران می‌باشد.

 

ما در پژوهش‌ حاضر ضمن کنترل تواتر بازخورد که موضوعی مهم در این زمینه می­باشد، اثرات بازخورد را در شرایط خودکنترل و ‌‌آزمونگر کنترل و همچنین بازخورد جفت‌شده با خودکنترل و بدون بازخورد بر انگیزش و یادگیری مهارت سرویس کوتاه بدمینتون را در جوانان مورد مقایسه قرار داده­ایم. به نظر می‌رسد، مطالعۀ میزان انگیزش که به وسیلۀ بازخورد ایجاد می‌شود، واجد ارزش پژوهشی قابل ملاحظه‌ای باشد. تا از این رهگذر اطلاعاتی را در خصوص اثرگذاری انواع بازخورد به خصوص بازخورد خودکنترل بر انگیزش و یادگیری مهارت­های حرکتی در اختیار مربیان قرار دهیم. بدیهی است کاربرد مناسب بازخورد در امر تسریع یادگیری، موجب صرفه جویی در هزینه و زمان می‌شود.

 

1-4.    اهداف پژوهش

 

1-4-1. هدف کلی

 

هدف از اجرای پژوهش‌ حاضر مقایسه اثرات بازخورد خودکنترل و ‌‌آزمونگر کنترل بر انگیزش، اجرا و یادگیری سرویس بدمینتون در دانشجویان پسر دانشگاه سمنان ‎می­باشد.

 

1-4-2. اهداف جزئی

 

1. تعیین اثر بازخورد خودکنترل بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون

 

1. تعیین اثر بازخورد جفت­شده بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون

 

1. تعیین اثر بازخورد ‌‌آزمونگر کنترل بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون

 

1. تعیین اثرتمرین بدون استفاده از بازخورد بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون

 

1. مقایسه اثر انواع بازخورد بر اجرای مرحله اکتساب مهارت سرویس بدمینتون

 

1. مقایسه اثر انواع بازخورد بر ‌‌آزمون انتقال مهارت سرویس بدمینتون

 

1. مقایسه میزان علاقه/لذت گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد

 

1. مقایسه میزان شایستگی ادراک شده گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد

 

1. مقایسه میزان تلاش/اهمیت گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد

 

1. مقایسه میزان انگیزش درونی گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد

 

1-5.    فرضیه‏ های پژوهش

 

1. اثر بازخورد خودکنترل بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون معنادار است.

 

1. اثر بازخورد جفت­شده بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون معنادار است.

 

1. اثر بازخورد ‌‌آزمونگر کنترل بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون معنادار است.

 

1. اثر تمرین بدون استفاده از بازخورد بر اکتساب و انتقال مهارت سرویس بدمینتون معنادار است.

 

1. تفاوت بین میانگین اجرای انواع گروه‏های بازخورد در مرحله اکتساب مهارت سرویس بدمینتون معنادار است.

 

1. تفاوت بین میانگین اجرای انواع گروه‏های بازخورد در ‌‌آزمون انتقال مهارت سرویس بدمینتون معنادار است.

 

1. تفاوت بین میزان علاقه/لذت گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد معنادار است.

 

1. تفاوت بین میزان شایستگی ادراک شده گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد معنادار است.

 

1. تفاوت بین میزان تلاش/اهمیت گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد معنادار است.

 

1. تفاوت بین میزان انگیزش درونی گروه‌های پژوهش‌ بعد از اعمال بازخورد معنادار است.

2. 

3.  

 

1-6.    قلمرو پژوهش‌

 

1. همه شرکت­کننده­ها راست دست بودند

 

1. همه شرکت­کننده­ها پسر بودند.

 

1. سن شرکت­کننده­ها بین 19 تا 28 سال بود.

 

1. شرکت­کننده­ها از نظر سطح مهارت مبتدی بودند.

 

1. عوامل محیطی‌‌ (مکان، نور، صدا و دما) برای همه یکسان بود.

 

1. برای سنجش اجرای کلیه شرکت­کننده­ها از ‌‌آزمون سرویس کوتاه بدمینتون استفاده شد.

 

1-7.    محدودیت‎های پژوهش‌

 

1. پژوهش‌ بر نوع و شدت فعالیت شرکت کننده‌ها قبل از انجام ‌‌آزمون­ها کنترل نداشت.

 

1. محقق بر شرایط استراحت و خواب شرکت­کننده‌ها کنترل نداشت.

 

1. محقق از شرایط روانی شرکت­کننده­ها در مرحله اکتساب، یادداری و انتقال آگاهی نداشت.

 

1. محقق از توجه کافی شرکت­کننده­ها بر اجرای حرکات و میزان مشغولیت ذهنی آنها به موارد نامربوط در حین اجرای تکلیف آگاهی نداشت.

.Feedback

 

.Schmidt

 

.le

 

.Knowledge of result

 

.Magill

 

.Richardson & le

 

.Augmented Feedback

 

.Schmidt & risberg

 

.Sanli, Patterson, Bray, & Lee

 

.Adams

 

.salmoni

 

.Ghidance Hypothesis

 

[13].Salmoni , Schmidt & Walter

 

[14].Wulf & Shea

 

[15].Pashler, Cepeda, Wixted & Rohrer

 

.Wright

 

.Barney and Lee

 

.Ilies & Judg

 

.Positive feed

 

.Chiviacowsky&Wulf

 

.Self-controled feedback

 

.Feedback after good trial

 

.Feedback after poor trial

 

.Chiviacowsky, wulf, wally & Borges

 

.Patterson & cater

 

.Mouratadis et al

 

.Yoked group

 

.Janelle, Barba, Frehlich, Tennant & Caraugh

 

.Chiviacowsky, Wulf, LA Roque, Kaefer & Tani

 

.Huet, Camachon, Fernandez, Jacobs & Montage

 

.Huet, Jacobs, Camachon, Fernandez, & Montagne

 

.Chen, Hendrick & Lidor