وبلاگ

این فصل اشاره شد ، دو موضوع کلیدی این تحقیق ، کارایی سرمایه‌گذاری و کیفیت گزارشگری مالی است. مطابق با این بحث یافته‌های پژوهشهای متعددی مانند بوشمن و اسمیت (2001)[3] ، فرانسیس و دیگران[4] (2005) ، وردی[5] (2006) ، بیدل وهیلاری [6](2006) ، بیتی و دیگران[7] (2007) ، بیدل هیلاری و وردی (2008) ، هوپ و توماس[8] (2008) ، مک نیکلاس و استوبن [9](2008)، فرانسیس (2009) اشاره داشته‌اند که افزایش کیفیت‌گزارشگری مالی می تواند آثار اقتصادی مهمی از جمله افزایش کارایی سرمایه‌گذاری را در بر داشته باشد. اگرچه این رابطه از لحاظ نظری تائید شده است اما شواهد تجربی اندکی برای تقویت این ادعا در صنایع مختلف وجود دارد .به لحاظ مفهومی کارایی سرمایه‌گذاری مربوط به تمام تعهدات و وظایف شرکتها می باشد و تنها با ارزش فعلی خالص مثبت نشان داده می شود ، در این تحقیق کارایی سرمایه‌گذاری به عنوان انحراف از سرمایه گذاری مورد انتظار که تابعی از فرصتهای رشد به شمار می آید ارزیابی می شود.

 

به عبارتی اگر فرصتهای رشد نتواند سرمایه گذاریها را توضیح دهد مقادیر خطای حاصل ناکارایی سرمایه‌گذاری که همان  کم سرمایه‌گذاری [10](انحراف منفی از سرمایه‌گذاری مورد انتظار) یا بعبارتی سرمایه گذاری کمتر از سرمایه‌گذاری مورد انتظار وبیش سرمایه‌گذاری[11] مصرف منابع در فعالیتهایی که سرمایه‌گذاری در آن بیشتر از حد مطلوب انجام شده است) و یا بعبارتی سرمایه‌گذاری بیشتر از سرمایه‌گذاری مورد انتظار  است را نشان میدهد. درتحقیق حاضر همچنین به محاسبه کیفیت گزارشگری مالی با اندازه گیری سه عامل کیفیت اقلام تعهدی ، محافظه کاری در حسابداری و هموارسازی سود استفاده شده است.

 

در دنیای واقعی ، دریافتها و پرداختهای نقدی در دوره‌هایی اتفاق می‌افتد که معمولا با زمان وقوع معاملات و رویدادهای ایجاد کننده آنها متفاوت است و همین امر باعث می شود تا استفاده از اقلام تعهدی ( فرض تعهدی ) برای اندازه گیری نتایج عملکرد واحد تجاری ، بهتر از اندازه گیری خالص دریافتهای نقدی شود(محمدزادگان،1385). این تحقیق کیفیت اقلام تعهدی را بعنوان نماگری برای سنجش کیفیت گزارشگری‌مالی استفاده کرده‌است.اقلام تعهدی به عنوان تفاوت میان سود‌‌ حسابداری و جریانهای نقدی تعریف شده است و از دیدگاه سرمایه‌گذاران ، کیفیت اقلام تعهدی را می توان درجه نزدیکی سود شرکت با میزان جریانهای نقدی ایجاد شده تعریف کرد.

 

با فرض اینکه سرمایه‌گذاران ، اوراق بهادار را براساس جریانهای نقدی آتی شرکت ارزشگذاری می‌کنند، اجزای تعهدی سود حسابداری یک معیار سنجش مهمی برای تعیین ابهام اطلاعات موجود در جریانهای نقدی است. اقلام تعهدی به دو صورت اقلام تعهدی غیر‌اختیاری (ذاتی) و اختیاری وجود دارند. اقلام غیر اختیاری مانند تغییرات در حسابهای دریافتنی یا پرداختنی ،آن دسته از اقلامی هستند که در محیط عملیاتی یک شرکت خاص وجود دارند و مدیریت قادر به تغییر و دستکاری آنها نیست(برادشاو[12] و دیگران،2001). و اقلام اختیاری آن دسته از اقلام تعهدی هستند که تحت تاثیر رویه و خط مشی‌های انتخابی شرکت قرار دارند و در ارتباط با تصمیمات مدیریت واحد تجاری قابل تغییر هستند بنابراین هرچه مدیریت اختیار عمل بیشتری برای دستکاری اقلام تعهدی داشته باشد ، امکان بهره‌گیری از آنها برای متاثر کردن سود افزایش می­­یابد. دراین میان فرانسیس و دیگران[13] (2005) با بررسی نحوه قیمت گذاری کیفیت اقلام تعهدی به عنوان ریسک اطلاعات مربوط به سود نشان دادند که هرچه  کیفیت اقلام تعهدی شرکتها پایینتر باشد هزینه بدهی و هزینه سرمایه ( حداقل نرخ بازدهی که شرکت باید بدست آورد تا بازده مورد نظر سرمایه‌گذاران در شرکت تامین شود) در آن شرکتها افزایش میابد و به تبع آن کیفیت گزارشگری مالی کاهش خواهد یافت . در این تحقیق با مدل بال و شیواکومار[14](2005) میزان گزارشگری بموقع زیان را به عنوان شاخص کیفیت گزارشگری مالی در نظر گرفته شده است و خواهیم دید گزارش بموقع زیانها به جای قرار دادن آن طی دوره‌های آینده منجر به گزارش محافظه‌کارانه سودها می شود که این خود یک شاخص برای ارزیابی کیفیت گزارشگری مالی است. هیات استانداردهای حسابداری در سال 1980 محافظه کاری را اینطور تعریف کردند که ” اگر دو برآورد از یک مبلغ دریافتنی یا پرداختنی آتی وجود داشته باشد و احتمال وقوع هر دو یکسان باشد محافظه‌کاری استفاده از برآوردی را دیکته میکند که کمتر خوشبینانه است”( عرب مازار یزدی،1387) و همینطور در تعریف باسو[15] (1997) محافظه‌کاری به الزام درجه بالاتری از تائید پذیری برای شناسایی اخبار خوب  یعنی سود نسبت به شناسایی اخبار بد یعنی زیان  تفسیر شده بنابراین صورتهای مالی محافظه‌کارانه برای استفاده کنندگان درونی و بیرونی برای برآورد ارزش صحیح شرکت از قابلیت اعتماد بیشتری برخوردار است. احمد انور در تحقیقی اثبات نمود که محافظه کاری حسابداری مکانیسمی است که تضاد منافع بین سهامداران و اعتباردهندگان را کاهش میدهد و باعث می شود اعتباردهندگان محدودیتهای کمتری برای شرکتهایی که محافظه‌کاری حسابداری رارعایت میکنند قائل شوند. از عوامل تضاد منافع(تئوری نمایندگی) میتوان عدم تقارناطلاعاتی بین نیروهای درون سازمانی ،سهامداران و اعتباردهندگان را نام برد که امکان گزینش نادرست ( فرصتهایی که ممکن است برای مدیران پیش آید که بتوانند با توجه به اطلاعات محرمانه به منافع زیادی دست یابند )و خطر اخلاقی (بر اثر تمایز مالکیت از مدیریت واحدهای تجاری از سیستم اعمال کنترل داخلی و مدیریت این شرکتها )(اسکات،1388) به عنوان دو اثر این عدم تقارن است که با ایجاد مشکلات نمایندگی و افزایش هزینه نمایندگی باعث سرمایه‌گذاری بیشتر (کمتر) از حد می شوند(حصارزاده، 1388) . و متغیر دیگر متغیر هموارسازی سود که به عنوان کاهش آگاهانه نوسانات سطح سود به گونه‌ای که سود شرکت عادی بنظر برسد بعنوان شاخصی برای کیفیت گزارشگری مالی تعریف میشود. همینطور در تحقیق حاضر از فرصتهای رشد و اندازه شرکت نیز استفاده شده بدین صورت که اگر فرصتهای رشد نتواند سرمایه گذاریها را توضیح دهد ،مقادیر خطای حاصل ،ناکارایی سرمایه‌گذاری را نشان می دهد بعبارتی از آنها برای برآورد حد مطلوب استفاده می شود. در پس این توضیحات این سوالات مطرحند که آیا ارائه گزارشگری مالی با کیفیت بالا تاثیری بر تصمیم گیری آنها جهت سرمایه گذاری در صنایع مختلف گذاشته ؟ و اینکه آیا کیفیت گزارشگری مالی بر کارایی سرمایه گذاری موثر است؟ و در صورت مثبت بودن جوابها پرسش اصلی که این تحقیق بدنبال یافتن پاسخی برای آنست مطرح می شود که آیا در صنایع مختلف کیفیت گزارشگری مالی بر کارایی سرمایه‌گذاری تاثیر میگذارد؟ این تحقیق قصد دارد با پاسخ به پرسش اصلی تحقیق به شیوه ای علمی و دقیق و با تحلیلهای آماری و همینطور با توجه به ویژگی خاص هر صنعت ، در جهت اثبات وجود یا عدم وجود رابطه بین کارایی سرمایه گذاری و کیفیت گزارشگری مالی برای بهبود عملکرد و سلامت معاملات جهت تعیین استراتژیهای مفید سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی صنایع مختلف در راستای توسعه اقتصادی و حفظ منافع سرمایه گذاری تلاش کند.

 

 

3.1. ضرورت و اهمیت تحقیق

 

پیش از این در تحقیقی مشابه نشان داده شده که در ایران با وجود رابطه منفی بسیار ناچیزی که میان کیفیت گزارشگری مالی و ناکاراییهای سرمایه‌گذاری مشاهده شده است , عملا هیچگونه همبستگی معناداری میان متغیرهای فوق وجود ندارد .

 

ازاینرو این سوال مطرح می شود که اگر بررسی متغیرها در مدلهای مربوطه به تفکیک صنایع انجام گیرد آیا ممکن است عکس این ارتباط برقرار شود ؟ پس در تحقیق حاضر با هدف تعمیق تحقیقهای قبلی  موضوع مورد نظر با ریزبینی و دقت بیشتری مجددا بررسی خواهد شد تا با توجه به ویژگی خاص هر صنعت ، در جهت اثبات وجود یا عدم وجود رابطه بین کارایی سرمایه‌گذاری و کیفیت گزارشگری مالی برای بهبود عملکرد و سلامت معاملات جهت تعیین استراتژیهای مفید سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی صنایع مختلف در راستای توسعه اقتصادی و حفظ منافع سرمایه گذاری به استفاده کنندگان از گزارشهای مالی یاری رساند.

 

4.1. اهداف تحقیق

 

در تحقیق حاضر اهداف علمی و کاربردی زیر براساس فرضیه های موجود دنبال می شوند.

 

اهداف علمی شامل :

 

 

1. تبیین رابطه کیفیت گزارشگری مالی با کارایی­سرمایه گذاری.

    

   • چه رابطه ای بین کیفیت اقلام­تعهدی با کارایی­ سرمایه گذاری وجود دارد ؟

    

   • چه رابطه ای بین محافظه­کاری با کارایی­ سرمایه گذاری وجود دارد ؟

    

   • چه رابطه ای بین مدیریت­ سود با کارایی­ سرمایه گذاری وجود دارد ؟

    

   • چه رابطه ای بین هموارسازی سود با کارایی­ سرمایه گذاری وجود دارد ؟

 

1. تبیین رابطه کیفیت گزارشگری مالی با سرمایه گذاری کمتر از حد.

 

 2-1.  چه رابطه ای بین کیفیت اقلام­تعهدی با سرمایه گذاری کمتر از حد وجود دارد ؟

 

 2-2.  چه رابطه ای بین محافظه­کاری با سرمایه گذاری کمتر از حد وجود دارد ؟

 

 2-3.  چه رابطه ای بین مدیریت­ سود با سرمایه گذاری کمتر از حد وجود دارد ؟

 

 2-4.  چه رابطه ای بین هموارسازی سودبا سرمایه گذاری کمتر از حد وجود دارد ؟

 

 

3. تبیین رابطه کیفیت گزارشگری مالی با سرمایه گذاری بیشتر از حد.

 

3-1. چه رابطه­ای بین کیفیت اقلام­تعهدی با سرمایه گذاری بیشتر از حد وجود دارد ؟

 

3-2. چه رابطه ای بین محافظه­کاری با سرمایه گذاری بیشتر از حد وجود دارد ؟

 

 3-3. چه رابطه ای بین مدیریت­ سود با سرمایه گذاری بیشتر از حد وجود دارد؟

 

 3-4. چه رابطه ای بین هموارسازی سودبا سرمایه گذاری بیشتر از حد وجود دارد ؟

 

 

 

بطور کلی میتوان اینطور بیان کرد که هدف دانش حسابداری ، تهیه اطلاعات سودمند برای تصمیم گیری اقتصادی است. مفید بودن اطلاعات حسابداری برای سرمایه‌گذاران ، بطور تجربی از طریق بررسی ارتباط یا عدم ارتباط ارقام حسابداری منتشر شده با تغییر در قیمت سهام یا سایر مولفه‌های با اهمیت و مورد نیاز جامعه بررسی شده است (ولک، 2004)از اینرو هدف از تحقیق حاضر بررسی هرگونه رابطه معناداری بین سرمایه گذاری کمتر و بیشتر از حد با شاخصهای کیفیت گزارشگری مالی مانند کیفیت اقلام تعهدی ، محافظه کاری ، مدیریت سود و هموارسازی سود در صنایع مورد مطالعه برای بهبود عملکرد و سلامت معاملات جهت تعیین استراتژیهای مفید سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی صنایع مختلف در راستای توسعه اقتصادی و حفظ منافع سرمایه گذاری است.

 

همچنین هدف کاربردی تحقیق بیان میدارد که این نوشتار می تواند مورد بهره‌وری توسط سازمان بورس اوراق بهادار ،سازمان حسابرسی ، سازمان امور مالیاتی ، سرمایه گذاران ، بانکها و سایر اعتباردهندگان قرار گیرد.

 

5.1. روش تحقیق

 

پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کمی در محیط بازار سرمایه و جزء تحقیقات همبستگی از نوع علی پس از وقوع به شمار می رود ،از نظر بعد زمانی گذشته نگر و پس رویدادی ودر گروه تحقیقات شبه آزمایشی طبقه بندی می­گردد.همچنین ه به لحاظ معرفت شناسی از نوع تجربه‌گرا ست ، سیستم استدلال آن استقرایی و به لحاظ نوع مطالعه میدانی –کتابخانه‌ای می‌باشد و از نظر هدف  کاربردی است. و به لحاظ تحلیل آماری ، از تکنیک رگرسیونهای ترکیبی و در برخی موارد رگرسیون مقطعی استفاده خواهد نمود .

 

 

 

1.viliam eskat

 

2.Rule_based standard

 

[3]. Bushman & smit                                                          

 

[4]Francis et al

 

[5]Verdi

 

[6]Biddle & Hilary

 

[7]Bity et al

 

[8]Hopy & Thomas

 

[9]McNichols and Stubben

 

[10]Underinvestment

 

[11]Overinvestment

 

[12] Beradshow

 

[13] Fransis et al

 

[14]Ball & Shivakumar

 

[15]Basu